Artan döviz kuru ve yüksek enflasyon ile başlayan konut fiyatları artış hızının karşısında konut kira bedellerinin cüzi bir miktarda kalması, ev sahipleri ile kiracıların limoni olan arasını iyice açtı.
Kira bedellerinin çok cüzi bir miktarda kalmasından dolayı bazen haklı bazen haksız olarak kalıcı bir çözüm bulmaya çalışan ev sahipleri ve geçimini zor sağlayan, Kahramanmaraş merkezli deprem sonrası daha da fazlalaşan konut krizi nedeniyle barınma ihtiyacını sağlayamayacağını, sağlayacak ise de yüksek bir bedel ödemesi gerektiğini gören kiracılar arasında suların pek kolay durulacağı görünmüyor.
Bilindiği üzere geçtiğimiz yıl Türk Borçlar Kanuna eklenen bir madde ile konut kira sözleşmelerinde yıllık artış oranı azami olarak %25 belirlenmişti. 1 Temmuz itibariyle süresi dolan bu sınırın, bu yıl tekrardan 1 yıl uzatılarak 2 Temmuz 2024‘e kadar uzatılması kararlaştırıldı. Ev sahiplerinin üzerinden yapılan bu fedakârlık düzenlemesi ev sahipleri ve kiracılar arasında olan uyuşmazlıkları daha da alevlendirmişti. Bu durum neticesinde Sulh Hukuk Mahkemelerinde görülen davalarda hedef süre uygulamasının dışına çıkıldığı, yargılamanın sonuca kavuşturmasından çok süreci uzattığı görüldü.
Adalet Bakanlığının yaptığı çalışmalar sonucunda, dosya yoğunluğundan kaynaklı uzayan yargılama süreci için çözüm olarak kira uyuşmazlıklarında da zorunlu arabuluculuk kavramı üzerinde duruldu.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un detaylarını açıklamış olduğu zorunlu arabuluculuk dönemi, 1 Eylül’den itibaren ev sahibi ve kiracı arasında olan uyuşmazlıklarda zorunlu hale geldi. Önceden doğrudan mahkemeye başvurulması halinde yargılaması başlayan dosyalarda, 1 Eylül’den itibaren arabuluculuk kurumuna başvurulmaması durumunda dosyanın usulden ret edilmesi ile karşılanacak.
Zorunlu arabuluculuk, mahkemelerin yükünü hafifletmekte bir fayda sağlayabilir fakat kira artışının önüne geçilmesinde öncelikle enflasyonun rasyonel ekonomik adımlarla azaltılması, konut arzının arttırılması bunun beraberinde kira fiyatların öncelikle sabitlenip sonra düşürülmesi konusu herkes için ortak bir paydadır bu durumun biraz zaman alacağı konusunda ise vatandaşlarımızın fikirleri ortaktır.
Arabuluculuk kavramı iş ve ticari uyuşmazlıklarda zorunlu hale geldiği günden bu yana istatistiksel olarak iyi bir çözüm başarısı sağlamıştır. Kira uyuşmazlıklarında da arabuluculuk kurumunun başarılı olması, taraflara hem maddi hem de zaman bakımından kazanımlar sağlayacaktır.
En geç üç hafta içerisinde sonuçlanacağı hedeflenen arabuluculuk sürecinin hızlı çözüm sağlayacağı fakat bu süreçte bir avukat aracılığıyla hukuki yardımın alınması gerektiğini belirtmeden geçmeyelim.
Haftaya görüşmek üzere...