Kakao, son dönemde emtia piyasalarında en çok konuşulan ürün haline geldi. Mart ayında yaşanan yüzde 50'ye varan artışla birlikte fiyatlar ton başına 9 bin doları aşarak bakırı geride bıraktı. Uzmanlar, fiyatların 10 bin dolara kadar çıkabileceğini öngörüyor.
Bu fiyat artışının ardında çeşitli faktörler yatıyor. Batı Afrika'da yaşanan kuraklık ve şiddetli yağmurlar gibi olumsuz hava koşulları, bitki hastalıkları ve özellikle CSSVD virüsü, Fildişi Sahili ve Gana gibi önemli üretici ülkelerde rekolte düşüşüne neden oldu. Yeni dikilen ağaçların meyve vermesi 3 ila 5 yıl almasıyla birlikte, önümüzdeki 2-3 yıl içinde kakao arzının ortalamanın altında kalabileceği ve bu durumun fiyatlara yansıyabileceği öngörülüyor.
Arz endişeleriyle birlikte birçok şirket, fiyat artışlarına karşı kendilerini korumak için vadeli işlem sözleşmelerine yöneliyor. Bu da kakao rallisini daha da hızlandırıyor.
Fildişi Sahili ve Gana gibi büyük kakao üreticisi ülkelerdeki kakao fabrikalarının tohum maliyetlerini karşılayamaması, üretimi kısıtlama veya durdurma kararı almasına neden oldu. Bu da fiyatların rekor seviyelere tırmanmasına yol açtı. Özellikle Fildişi Sahili'nde beklenen düşük kakao hasadı, fiyatları daha da artırabilir.
Kakao fiyatlarındaki bu artışın çikolata fiyatlarını da etkilemesi bekleniyor. Dünya kakao üretiminin büyük bir kısmını karşılayan Gana ve Fildişi Sahili'nden gelen haberler, çikolata fiyatlarında keskin bir yükseliş öngörüsünü beraberinde getiriyor. Çikolata üreticileri, yüksek kakao fiyatlarını ya fiyat artışlarıyla ya da ambalaj boyutlarını küçülterek tüketicilere yansıtma yoluna gidebilir.
Kakao alanında uzman Zafer Ergezen'e göre, kakao ağaçlarının böceklenmesi ve olumsuz hava koşulları, rekolte düşüşüne neden olmuş durumda. Bu durum, kakao sektöründe ciddi bir arz sıkıntısına yol açmış durumda ve fiyatları hızla artırmış durumda. Ergezen, bu durumun önümüzdeki dönemde de devam etmesinin beklendiğini belirtiyor.
Özetle, kakao fiyatlarındaki bu rekor seviyedeki artışlar, emtia piyasalarında büyük yankı uyandırıyor ve çikolata endüstrisini de etkileme potansiyeline sahip. Kakao üretimindeki zorluklar ve arz endişeleri, fiyatların önümüzdeki dönemde de yüksek seyretmesine neden olabilir.
